Haak

Deze haken werden gebruikt bij het slachten van een varken. Om de borstels, dat zijn de haren van het dier, weg te krabben. Nadat het varken gebroeid was. Gebroeid dat wil zeggen, dat je kokend water erover heen gooit. Dan was hij net dood, maar nog wel warm. Door het broeien waren die haren dan gaar geworden in de opperhuid van het varken. Die werden er dan afgetrokken.

Het gaat dus grotendeels om de rand van dit voorwerp, waarmee je de haren verwijderde. Het haakje werd weer gebruikt om de nagels van het varken te verwijderen.

Tegen de winter, dan werd het varken geslacht. November, dat is ook slachtmaand hè? Je kreeg allerlei producten van het geslachte varken. Van de restanten die na het slachten overbleven, werd worst gemaakt.

Het varken werd thuis geslacht, ja. Ik kan het mij nog allemaal heel goed herinneren. Het dier was niet zo oud: één jaar, of minder nog. We hadden twee of drie varkens en daarvan werd er dan één geslacht. Hij zat in een hok in de schuur en werd eruit gehaald als het zover was.

Dan ging je ermee naar buiten. De slachtbank stond dan al klaar. Dat was zo’n tafel, een beetje lager hè? Daar werd hij op gelegd en dan werd z’n keel doorgesneden, zodat het bloed wegliep. Dan bloedde hij dood. En dat bloed dat moest je direct roeren anders stolde dat meteen. Dat bloed werd weer gebruikt om bloedworst te maken.

Daarna werden de ingewanden eruit gehaald. Met de achterpoten werd hij dan zo aan een gewone ladder opgehangen. Vervolgens moest het varken een nacht afkoelen. En als hij dan koud werd, dan werd hij “afgehouwen”. Uit mekaar geslagen, zeg maar. In onderdelen. Dat kun je als boer niet zelf doen. Daar waren aparte slagers voor, maar ook landarbeiders die zich daar min of meer in gespecialiseerd hadden. Het was wel een beetje provisorisch, denk ik. Je wist toen niet anders.

Een jaar of tien, twaalf was ik toen. Wanneer je als kind het slachten voor de eerste keer ziet, dan kiek je der wat gek tegenaan. Vooral omdat het varken vreselijk tekeer ging als je hem de keel afsneed. Dan gierde die als weet niet wat. Dat maakte wel een beetje indruk op mij. Maar verder, tja…. het slachtwerk hoefde ik niet zelf te doen. Meehelpen ook niet, nee. Je mocht er even bij kijken, maar verder was je daar niet bij nodig.

In de oorlog en daarna werd er steeds minder thuis geslacht. De regels werden strenger en op een gegeven moment mocht je niet meer zelf slachten.